Më datë 20.10.2022 (e enjte) në galerin e arteve në INQK “Koço Racin” – Kërçovë, u hapë ekspozita me titull “Bukuria si harmoni dhe unitet i kontradiktave” me fillim nga ora 19:00.
Drejtuese e ekspozitës: Mr. Sc. Viktoria Dimeska, Historiane e Artit.
Në ekspozitë do të marrin pjesë artistë si: Aleksandar Xhingo, Atanas Atanasoski, Bojana Artinovska Trpçeska, Vano Kekov, Verçe Nikoloska, Marija Svetieva, Marjan Stojanoski, Filip Joveski dhe Hristina Mazneska.
Duke u nisur nga nevoja ekzistenciale për të depërtuar në përmbajtjen e vlerave të përgjithshme njerëzore, pra në origjinën dhe adoptimin e tyre, filozofët kuptuan se ekziston një ndjeshmëri e caktuar karakteristike në natyrën e njeriut. Në thelb, ndjeshmëria e tillë, dmth. ndjenja paraqet një masë dhe një shembull, sipas të cilit një person udhëhiqet në rrjedhën e veprimtarisë së tij të përgjithshme jetësore. Bëhet fjalë për ideale dhe qëndrime që lindin si pasojë e nevojës për të arritur përsosmërinë dhe harmoninë.
Në përpjekjet origjinale të filozofëve/estetistëve për të përgjithësuar rregullat dhe kanunet estetike, ata panë se objektet dhe detyrat e estetikës ndryshuan në periudha të ndryshme historike. Nga natyra komplekse e estetikës dhe diversiteti i saj lindin ideale të shumta që e ndihmojnë njeriun në pushtimin estetik të botës që e rrethon. Në të njëjtën kohë, idealet e sipërpërmendura parimisht nuk janë të vërteta apo reale, por lindin si rezultat i mbitheksimit të “ajo që është e dëshiruar dhe e paarritshme”.
Gjegjësisht, rrënja e konceptit estetik, sipas të cilit bukuria përkufizohet si harmoni dhe unitet i kontradiktave, vjen nga mësimet e filozofit antik Herakliu. Shpesh, në fillimet filozofike të kuptuarit, bukuria shoqërohej me vlera të tjera si: moderimi, përmbajtja, harmonia dhe simetria.
Për shembull, në artin e bukur, piktorët e lashtë preferonin këndvështrimin subjektiv (forma i është përshtatur këndvështrimit të vëzhguesit), ndërsa skulptorët u përpoqën të krijonin një ekuilibër midis paraqitjes realiste dhe kanuneve rigoroze, duke kërkuar për bukurinë ideale që do të sinkronizonte trupin dhe shpirtin.
Për skulptorin antik Polikletos, bukuria bazohej në raportin ndërmjet pjesëve, si dhe në përpjesëtimin dhe rregullimin e saktë të pjesëve me të tërën.
Duke marrë parasysh tre llojet themelore të harmonisë së elementeve: harmoninë sipas analogjisë, harmoninë sipas funksionit dhe harmoninë sipas idesë, artistët u nxitën të rivlerësonin dhe ripërcaktonin konceptet që përcaktojnë të bukurën si një kategori estetike. Nëpërmjet krijimit të tyre artistik, mënyrës së larmishme të të shprehurit dhe mediave të ndryshme që përdorin, ata na kujtojnë se bukuria në art përfaqëson harmoninë dhe unitetin e elementeve të kundërta – vijës, formës dhe ngjyrës.Gjithashtu, në punën e tyre, harmonia është e pranishme si ide, ku bukuria interpretohet përmes termave: moderim, mirësi, vetëmohim/bujari, moral shpirtëror dhe etikë mjedisore.
Foto album:
